Özdemir'in, günümüzde unutulmaya yüz tutmuş geleneksel Alevi-Bektaşi çalgıları dede sazı ve (ruzba) ile canlı olarak kaydettiği albüm, tamamı kendisi ve babası tarafından derlenmiş deyişlerden oluşuyor.
Ulaş Özdemir'in geleneksel Alevi-Bektaşi müziğini genç kuşaklara tanıtmak amacıyla kaydettiği albüm, "Bu Dem"de süren bir muhabbetin kayda geçirilmiş halini yansıtıyor. Eserde 11 deyiş bulunuyor.
Ariflerin kıblegahı
Şöyle bir sultanım vardır
Hakk'a bend eylemiş rahı
Gönülde mihmanım vardır
Elif Lâm Mim oldu ispat
Ye ile eyledi irşat
Ledünnü ilmine hikmet
Türlü gevher kânım vardır
Erenler gülbengin çeker
Âşıklar gözyaşın döker
Ab-ı zemzem oldu şeker
Halîl ür rahmanım vardır
İsmin metheder gaziler
Gönül aşnasın arzular
Yürekte yaram sızılar
Saracak Lokmanım vardır
Cür'asın içen mest oldu
Derdine düşen hast'oldu
Sadık ders aldı ust'oldu
Bir ismi Süphanım vardır
Söz: Âşık Sadık (1771-1837)
Kaynak: Kör İbo
Maraş / Çağlayancerit / Bozlar Beldesi
Derleyen: Ulaş Özdemir
Ulaş Özdemir, "Bu Dem" başlıklı yazısında söz konusu albümüyle ilgili şunları kaydediyor:
"Dem, Alevi-Bektaşi toplumu için, soluk, hayat, an, keyif, çağ, zaman, devir, nefes, içki gibi hem zâhir hem de bâtın pek çok anlamı içeren, önemli kavramlardan birisidir.
Demin her haline göndermeler içeren 'Bu Dem' albümü, Alevi-Bektaşi müziğinin kutsal sazları dede sazı ve ruzba (cura) ile canlı çalıp seslendirdiğim deyişlerden oluşmaktadır. Genel olarak Maraş yöresindeki dedelerden öğrendiğim ve bir kısmını babamla birlikte derlediğim ezgilerin büyük kısmını yeniden ele alıp, kendi müzikal birikimimle aktarmaya çalıştım. Albümde yer alan deyişleri, Alevi-Bektaşi edebiyatının farklı dönemlerde yaşamış ozanlarından seçmeye çalıştım.
Albümü, neredeyse yüz yıllık olan bu iki sazla, bir muhabbet havasında kaydetmemin başlıca sebebi, günümüz çalışmalarında pek rastlamadığımız bu sazları genç kuşaklara duyurabilmek; muhabbetin, bu demde de sürdüğünü gösterebilmektir. Ayrıca, bir zamanların irfan meclislerinde, dem'in erdem, erdem'in cem, cem'in her dem olduğu bir muhabbet ortamına özlemin ifadesidir. Âşık Derviş Kemal'in, dem'in hem zâhir hem de bâtın anlamlarına gönderme yaptığı bir şiirinde söylediği gibi: 'Biz demleri derman bildik / Özümüzü demle sildik / Gördüğünüz hale geldik / Bu dem bizi insan etti'…
Bu çalışma, deyişlerini seslendirdiğim, bu inancı bugünlere taşıyan Alevi-Bektaşi dedeleri, babaları, erleri ve pirlerine adanmıştır."
* * *
This Breath
For the Alevi-Bektashi people of Anatolia, the word dem is loaded with significance, both literal and esoteric; the dictionary definitions "breath, a moment, an era, suffering, wine, steeping, introspection" are just so many hints to its depths of meaning.
"Bu Dem" – "This Breath" is an album of deyiş, the poetry of the Alevi-Bektashi folk minstrels, performed on the traditional forms of the saz in the Maraş regions: the dede sazı and the ruzba (cura). I learned most of these songs from dedes — Alevi holy men — in the Maraş region; some I collected together with my father; and most of them I have reinterpreted within my own musical experience. In addition to these are pieces written by folk minstrels who lived during various Alevi-Bektashi literary periods.
I've recorded this album with the atmosphere of a muhabbet, an intimate musical gathering, solely on these two hundred year old instruments. My first goal in this is to bring the sounds of these instruments, rarely heard in modern recordings, to the ears of younger generations, but it is also an expression of longing for the intimate atmosphere of mystical gatherings, and to show this muhabbet is continues to thrive today. As Âşık Derviş Kemal said in one of his poems: We knew the dem as a cure / With the dem, we cleansed ourselves / And now are as you see us / This dem has made us human beings.
This album is dedicated to the Alevi-Bektashi dedes, babas, minstrels and saints who left us their poetry and music."* * *
1 Dem 3'17''
2 Gözel yar 4'21''
3 Muhabbet Eyledim 4'35''
4 Haydar Kapısı 4'22''
5 Ya Ali 3'37''
6 Bu Dem 2'14''
7 Âşık Oldur 5'17''
8 Erenler Yolundan Gayrı 4'50''
9 Ariflerin Kıblegahı 5'18''
10 Derman Arardım Derdime 5'42''
11 Her Dem 3'56''
Ulaş Özdemir - Bu Dem - CD – 2008; Yapım: Kalan Müzik - Yapımcı: Ulaş Özdemir; Dede sazı, ruzba (cura), vokal: Ulaş Özdemir; Stüdyo: Yekare ~ İstanbul; Kayıt, Miks: Eliot Bates; İngilizce Çeviri: Bob Beer; Fotoğraflar: Baran Özdemir, Şahan Nuhoğlu; Grafik Tasarım: Burcu Kayalar
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder